نگاهی به سیستم پرورش کپور در آب سرد در شهر دارجیلینگ (قسمت دوم)
شما می توانید قسمت اول این مقاله را از طریق لینک زیر بخوانید:
نگاهی به سیستم پرورش کپور در آب سرد در شهر دارجیلینگ (قسمت اول)
ریشه‌های سیستم پرورش ماهی جهورا
پرورش ماهی جهورا از اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد یعنی زمانی که دولت در این کار مشارکت کرد و برای روستاییان استخرهای سیمانی ساخت تا پرورش ماهی را ارتقاء دهد و رژیم‌های غذایی سالمی را برای آنها تضمین کند.
پاوان بوتیا مزرعه‌دار ۶۵ ساله در منطقه کالیمپونگ می‌گوید: «ما سال‌هاست ماهی پرورش می‌دهیم اما متد آن متفاوت بود. سابقا استخرهای کوچکی را در زمین در نزدیکی نهر حفر کرده و بچه ماهیان را در آن رها می‌کردیم. نهر دسترسی به آب را ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته تضمین می‌کرد. اما دولت به این سیستم شکل رسمی داد و در ۱۹۸۲ برای ما تانک‌های سیمانی ساخت تا مردم بیشتر جذب پرورش ماهی شوند.
دولت پرورش ماهی را با راه‌اندازی ۹ واحد کوچک (۱۳.۰ m۲) آغاز کرد تا رشد ماهیان را در این ارتفاع مورد مطالعه قرار دهد. به لحاظ اقتصادی ماهیان مناسب که در این شرایط دوام می‌آوردند انتخاب شدند. نتایج دلگرم کننده بود. بعد از ۹ ماه تقریبا ۱۰۰-۱۲۰ kg ماهی سایز یک وعده غذایی از استخر جهورا برداشت شد. این تولید مقامات را تشویق کرد تا پرورش ماهی را در مقیاس بزرگ در تپه‌ها آغاز کنند و ساکنان محلی از یارانه ۵۰ درصدی برای ساخت استخر برخوردار شدند.»
در حال حاضر، ۵,۰۰۰ (تانک) جهورا در تپه‌های کالیمپونگ و دارجیلینگ وجود دارد
تهیدستان برای پرورش ماهی کپور شناسایی شدند
در ۲۰۱۸ دولت ایالتی به واسطه پروژه توسعه سریع آبیاری فرعی در بنگال غربی (ADMI) تانک‌هایی را برای ساکنان محلی که به لحاظ مالی تهیدست بودند ساخت.
بیجوی دامین گورونگ که متخصص بسیج جامعه در سازمان غیرانتفاعی دیشا برای اجرای پروژه‌هاست، یادآور شد: «ما بیش از ۵۰۰ نفر از کسانی که برای اولین بار مستحق دریافت کمک بودند شناسایی کردیم. زمین را برای تانک حفر کردیم و کف و لبه‌های تانک را با ورقه‌های پلی‌اتیلن آبی پوشاندیم. از این ورقه‌ها به منظور کاهش هزینه تولید استفاده شد، زیرا ساخت تانک سیمانی مستلزم صرف هزینه بالایی معادل ۷۰,۰۰۰ روپیه (۹۱۹ دلار) است.
اما استفاده از ورقه‌های پلی‌اتیلنی این هزینه را به یک سوم کاهش می‌دهد. بعلاوه ۱۵۰ بچه ماهی تیلاپیا، کپور معمولی، کپور علفخوار و کپور روها برای آنها تهیه کردیم. ماهیان با خوراک تجاری تغذیه می‌شدند. هدف ما جذب بومیان منطقه به پرورش در جهورا بود. از آن پس ما هر سال ۱۵۰ بچه ماهی بین آنها توزیع می‌کنیم.»
در ۲۰۱۸، به واسطه پروژه توسعه سریع آبیاری فرعی بنگال غربی (ADMI) تانک‌های برای بومیانی که به لحاظ اقتصادی در مضیقه بودند ساخته شد.
مزرعه‌داران می‌گویند بچه‌ماهی انگشت‌قد را از بازار محلی تهیه می‌کنند و تخم‌ها نیز در همان تانک رها می‌شوند.
بیمال بای، مزرعه‌داری از منچو ساکیونگ در کالیمپونگ گفت: «ما آنها را با کود ارگانیک، گندم و سبوس برنج تغذیه می‌کنیم. تقریبا شش ماه طول می‌کشد تا کپور علفخوار به وزن ۱/۵ kg برسد، اما کپور معمولی در همین مدت زمان تا وزن نیم کیلویی رشد می‌کند. تقریبا ۱۵۰ قطعه ماهی را در تانک ذخیره می‌کنیم.»
این مزرعه‌دار ۳۵ ساله دارای تانکی به ابعاد ۱۵×۱۰ فوت با سطح آبی به ارتفاع ۲ فوت است.
«تجهیزات ما شامل میله، تور، لوله برای تأمین آب و دریچه روی خروجی آب است تا ماهیان فرار نکنند. بعلاوه هر ۱۵ روز ترکیبی از آهک و پتاسیم را در آب می‌پاشیم تا بیماری را از ماهی دور نگه دارد.»
ساراد رای مزرعه‌دار جهورا در کالیمپونگ، هند است
نرخ بالای مرگ و میر
این پروژه با مشکلات جدی روبرو شده است. گونه‌هایی مانند تیلاپیا و روها قادر نبودند در زمستان با شرایط آب سرد تپه‌ها سازگار شوند و مردند.
کومادوی چتری مزرعه‌دار ۳۴ ساله در روستای ساکیون در کالیمپونگ گفت، او در سال ۲۰۲۱ تقریبا ۱۵۰ قطعه تیلاپیا را در استخر رها کرده اما در دسامبر گذشته ۸۰ ماهی در آب سرد مردند.
کومادوی چتری برای مقابله با مرگ و میر بالای ماهیان در هوای سرد تلاش می‌کند
او می‌گوید: «زمستان سردی بود و ماهیان نتوانستند با شرایط آب و هوایی انطباق یابند. اما مرگ و میر در ۲۰۱۹ هم بالا بود و از ۱۵۰ بچه ماهی ۱۳۰ ماهی مردند. سعی کردیم برخی از آنها را برداشت کنیم، اما تاکنون نتایج خوبی به دست نیامده است.»
جدا از مرگ و میر بالا، مشکلات دیگری در استخر ماهیان بوجود آمد که باعث تلف شدن آنها و خسارت‌های جدی اقتصادی شد.
بسیاری از تانک‌های جهورا نیاز به تعمیر دارند و ترک‌هایی در آنها ایجاد شده که منجر به نشت آب و خسارت به برداشت ماهیان می‌شود. مرگ و میر بالا یکی از نگرانی‌های مزرعه‌داران است.
پرادام مسئول توسعه شیلات گفت: «آب و هوای سرد اغلب شرایط انطباق را برای ماهیانی که از هچری‌های معتدل می‌آیند دشوار می‌سازد و آنها از استرس رنج می‌برند. نرخ مرگ و میر می‌تواند به ۵۰ درصد برسد اما این اتفاق همیشه نمی‌افتد. دمای مناسب برای رشد ماهی بین ۲۰ تا ۲۶ درجه است. اما اینجا دمای هوا در زمستان‌ها به زیر ۲۰ درجه می‌رود.»
مدل کالیمپونگ
پارتا پراتیم معاون مدیر شیلات، متد جدیدی را برای پرورش ماهی توصیه می‌کند که به آن “مدل کالیمپونگ” می‌گوید و معتقد است مرگ و میر را در تانک‌های جهورا به حداقل می‌رساند.
اخیرا، مزرعه‌داران و مقامات شیلات “مدل کالیمپونگ” را بکار می‌برند تا مرگ و میر ماهیان در سیستم جهورا به حداقل برسد
پراتیم می‌گوید: «دولت ایالتی طبق پیشنهاد ما یک تانک-خانه با میله‌های آهنی و ورقه‌های پلی‌اتیلتی آبی ساخته است. تانکPVC داخل آن ظرفیت ذخیره‌سازی تا ۵,۰۰۰ بچه‌ماهی را دارد. ما سال گذشته ۴,۰۰۰ بچه‌ماهی انگشت‌قد را رها کردیم که اکثر آنها گونه‌های محلی مانند قزل‌آلارنگین‌کمان و سایر گونه‌ها بودند و نرخ مرگ و میر تنها ۵ درصد بود. اکثر آنها با پلت‌های شناور با جیره‌های آغازین (۰/۸ mm) و رشد (تا سایز ۲ mm) تغذیه شدند. آب با دمای پایین‌تر از ۲۰°C را ابتدا در یک تانک نگهداری می‌کردند و بعد آب به شکل آبشاری وارد تانک ماهی می‌شد تا سطح اکسیژن حفظ شود.»
او استدلال می‌کند: «ما ۹۰ نفر از واجدین شرایط را شناسایی کرده و ۹ تانک-خانه پلی‌اتیلنی برای آنها ساختیم. تانک‌های سیمانی به طور معمول ظرفیت نگهداری ۱۶,۰۰۰ لیتر آب را دارند، در حالیکه این تانک‌ها تا ۲۰,۰۰۰ لیتر را می‌توانند در خود جای دهند. تانک‌های سیمانی نیز بعد از چند سال ترک برمی‌دارند و این موضوع در تانک-خانه‌های پلی‌اتیلنی اتفاق نمی‌افتد.»
در ”مدل کالیمپونگ” تانک-خانه‌هایی با میله‌های فلزی و ورقه‌های پلی‌اتیلنی ساخته می‌شود که دارای ظرفیت ذخیره‌سازی ۵,۰۰۰ بچه‌ماهی است
بسیاری از مزرعه‌داران جهورا معتقدند استخرهای آنها- و شیوه زندگی آنها- آتیه‌دار است.
رای با لبخندی می‌گوید: «تا جایی که این تپه‌ها آب طبیعی را برای ما تأمین می‌کنند، ما نگران سلامت خود نیستیم. ما ماهی را برای تغذیه و طبیعت را برای ستایش کردن داریم. زنده باد کوهستان.»
